“โดปามีน(Dopamine)ที่รัก”

สารส่งความรู้สึก(สุข)

“ความสามารถหนึ่งของโดปามีน สามารถสร้างความเป็นอุดมคติ ในสิ่งที่ไม่รู้ จนกลายมาเป็นสิ่งที่รู้แล้ว คือทำสำเร็จแล้วที่ตั้งไว้ จากนั้นโดปามีนก็หยุดทำงาน”

“ทำความรู้จัก โดปามีน”

---

เส้นทางความรักของแต่ละคน ก็แตกต่างกันไป ความรักมา จากความรู้สึก ความรู้สึกก็มาจากสมองสั่งการ ในสมองของเราก็จะมีเซลล์อยู่ ที่มีสารเคมีของร่างกายเราสารหนึ่งที่หลั่งสารนี้ออกมาให้เรารู้สึกมีความสุข หนึ่งในความสุข คือความรู้สึกรักของเรานั่นเอง ซึ่งบทความนี้จะมาทำความรู้จักเบื้องต้น ว่าโดปามีนคืออะไร มีบทบาทอย่างไร แล้วเราจะปรับใช้กับความรู้สึกโดยเฉพาะความรักของเราอย่างไร โดยรู้เท่าทันสารส่งความสุขนี้

ทำความรู้จัก โดปามีน(Dopamin)ในทางวิทยาศาตร์ เป็นสารเคมีในสมองที่จัดอยู่ใ นกลุ่มแคทีโคลานีน สร้างมาจากกรดอมิโนชนิด ไทโรซีน โดยอาศัยการทำงานของเอนไซม์ไทโรซีนไฮดรอกซิเนส เป็นทั้งสารประมาทที่คอยกระตุ้น โดพามินรีเซพเตอร์(Dopamin Receptor)และเป็นฮอโมน ที่หลั่งมาจาก ไฮโปทาลามัส (Hypothalamus) โดยเมื่อโดปามีน ถูกหลั่งออกมาแล้วจะส่งผลต่ออารมณ์ให้มีความตื่นตัว กระฉับกระเฉง มีสมาธิมากขึ้น และไวต่อสิ่งกระตุ้นต่างๆรอบตัว

ลองสมมติฐานใหม่นะคะ โดปามีนไม่ใช่ เครื่องหมายของความสุข มันคือปฎิกิริยาของสารหนึ่งที่ส่งสารนั้นไปสู่การไม่คาดคิด หรือคาดไม่ถึงมากระตุ้น บทบาทของโดปามีนเป็นส่วนหนึ่งที่มีอิทธิพลกับความรู้สึกรวมถึงความรัก ซึ่งเป็นสารส่งความสุขและขับเคลื่อนความรักที่แบบว่าความสุขที่มากกว่าเดิมและรู้สึกตื่นเต้น แปลกใหม่

“สมองของเราจัดการความคิดโดยแยกออกเป็น 2 แบบ คือ Peri Personal กับ Extra Personal หรืออาจจะเรียกง่ายๆว่า ใกล้ กับ ไกล เมื่อมองใกล้ๆ (Peri Personal) ซึ่งสมองจะควบคุมโดยศูนย์กลางของสารเคมีในสมองที่เกี่ยวข้องกับประสบการณ์ที่ว่า ที่นี่และตอนนี้ (Here & Now) แต่เมื่อสมองของเราอยู่ในพื้นที่ที่เรียกว่าไกล (Extra Personal)สารเคมีหนึ่งจะทำงานมากกว่าสารเคมีอื่น สารเคมีจะเริ่มรวมตัวกันพร้อมกับความคาดหวังและความน่าจะเป็นไปได้ คือ โดปามีน “

แนวคิดและ มุมมอง ต่อยอดสำหรับผู้ที่กำลังมีความรัก เราจะเข้าไปแฮก โดปามีน ไปในทางที่เราต้องการกันแต่เราต้องรู้จักบทบาทของโดปามีนก่อน”

• เมื่อสิ่งที่เกิดขึ้นแบบไม่คาดคิด กลายมาเป็นเหตุการณ์ปกติความรู้สึกตื่นเต้น ก็จะจางหายไปและนี่เป็นบทบาทหนึ่งที่โดปามีนทำงาน

• สมองของเรา จะมีช่วงเวลาหนึ่งที่ให้รู้สึกกระหายกับสิ่งที่ไม่คาดคิด ดังนั้นจึงส่งผลให้เราอยากหาสิ่งใหม่ในอนาคต ในที่ที่รู้สึกตื่นเต้น และมีความน่าจะเป็นไปได้ เหล่านี้ก็เริ่มขึ้น แต่เมื่อสิ่งที่กระหายรวมถึงความรู้สึกรัก กลายมาเป็นความคุ้นเคย ซึ่ง ความตื่นเต้นก็จางหายไป และทำให้เรามองหาความตื่นเต้น ใหม่ นี่แหล่ะนิสัยหนึ่งของโดปามีน เค้าแหล่ะ

แท้จริงแล้ว เพียงแค่ความน่าจะเป็นไปได้ โดยเป็นรางวัลที่ความรู้สึกของเรา เกิดการทำนายที่ไม่คาดคิด ว่า อาจจะเกิดขึ้น หรือเกิดขึ้นโดยคาดไม่ถึง เพียงพอที่โดปามีนจะเริ่มทำงานทันที และเช่นเดียวกันว่า เมื่อบางสิ่งกลายมาเป็นส่วนหนึ่ง ของชีวิตประจำวัน นั่นคือไม่มีการได้รางวัล ในสิ่งที่เคยได้ และโดปามีนก็จะให้สิ่งกระตุ้นความรู้สึกตื่นเต้นไม่ได้นาน

• โดปามีนไม่ใช่ช่วงเวลาสุดท้ายของการกระหายไปกับความตื่นเต้นตลอดไป เพราะในที่สุด เมื่อโดปามีนเอื้อมที่จะไปให้ถึงอนาคต พอเอื้อมถึงอนาคตก็กลายมาเป็นปัจจุบัน ความลึกลับของความตื่นเต้น ในสิ่งที่ไม่รู้ กลายมาเป็นความคุ้นเคย ที่น่าเบื่อ ทุกวัน ซึ่งเป็นจุดที่โดปามีน เสร็จสิ้น การทำงาน

• อีกความสามารถหนึ่งของโดปามีน สามารถสร้างความเป็นอุดมคติในสิ่งที่ไม่รู้ จนกลายมาเป็นสิ่งที่รู้แล้ว คือทำสำเร็จแล้วที่ตั้งไว้แล้วจากนั้นโดปามีนก็หยุดทำงาน

• โดปามีนเป็นสารแห่งความ เซอร์ไพรส์ ที่สามารถควมคุมและใช้ ประโยชน์ ซึ่งเป็นแนวความคิดหนึ่งที่ต่อยอดการสร้าง Slot Machineจึงเกิดขึ้น

• บทบาทของโดปามีน แน่นอนเลยว่า ถ้าเปรียบกับความสัมพันธ์ของ ความรู้สึกรัก ไม่ใช่สิ่งเกิดใหม่ แต่มันคือการทำซ้ำของโดปามีนที่ขับเคลื่อนจากความตื่นเต้น แปลกใหม่

---

“โดปามีน กับ H&N(Here & Now) วงจรของพวกเขาจะทำงานร่วมกันภายใต้ของสถานการณ์ที่ตอบโต้ซึ่งกันและกัน เมื่อวงจรของ ที่นี่และตอนนี้ (H&N) ทำงานก็แสดงถึงว่าเราจะสร้างประสบการณ์ในโลกของความเป็นจริงรอบตัวเราอยู่ และโดปามีนก็จะถูกระงับการทำงานก่อน เช่นเดียวกันเมื่อวงจรของโดปามีนทำงาน เราก็จะขับเคลื่อนความรู้สึกไปที่อนาคตของความน่าจะเป็นไปได้ ซึ่ง วงจรของที่นี่และตอนนี้ (H&N) ก็จะถูกระงับการทำงานเช่นกัน”

ความแปลกใหม่ ที่กระตุ้น ให้โดปามีนทำงาน ไม่ใช่เป็นอะไรที่โดปามีนต้องการตลอดเวลา เพราะหลังจากโดปามีนเสพความแปลกใหม่ที่ได้ จนเป็นอะไรซ้ำๆ โดปามีนก็จะไม่รู้สึกตื่นเต้นอีกต่อไป โดปามีนต้องการรางวัลแต่เป็นรางวัลที่สร้างสรรค์ใหม่ 

เมื่อมีความรัก แล้วความหลงรักลดลง ซึ่งจะต้องเกิดขึ้นในที่สุด จนความรักเดินทางมาจุดที่เรียกว่า ประสบการณ์รัก แบบเพื่อนรัก และหลังจากนั้น ก็จะเป็นการเลือกเกิดขึ้น ดังนั้น ในระหว่างมีความรักหมั่นสร้างความสัมพันธ์บ้าง แบบวันต่อวัน (H&N) แล้วแต่สถานการณ์ ของเรา เช่น อาจชื่นชมคนรักบ้าง ในตอนนั้นและเวลานั้น(H&N) หรือทำกิจกรรมอะไรสักอย่างร่วมกัน ในสิ่งที่เราไม่เคยทำร่วมกันมาก่อน  เพื่อกระชับความสัมพันธ์

หรือ อีกด้านหนึ่งโดปามีนก็เช่นกัน โดปามีนก็จะทำหน้าที่ของตังเอง คือมองหาความตื่นเต้นใหม่ให้อีกครั้ง อย่างไรก็ตามเป็นกำลังใจให้สำหรับคนที่มีความรักนะคะ ความรักเป็นสิ่งที่สวยงาม รักษาความรักไว้ ถ้าใช้โดปามีนในทางที่เหมาะสม(H&N) เหมือนเราคุยกับคนหนึ่ง(โดปามีน) แล้วสร้างอุดมคติให้เค้าในเวลาที่เหมาะสม เค้าจะขับเคลื่อนสารความรู้สึกรัก ทำงาน แล้วคำว่า “เสน่ห์” ก็อาจจะมาจากตรงนี้เช่นกัน

Writer : Better Call Nika

---